Deze zomer zullen uw werknemers mogelijk de zon willen opzoeken, of u wilt dit zelf als werknemer. In dit artikel wordt gekeken naar de mogelijke gevolgen voor een werknemer die willens en wetens naar een oranje/rood gebied op reis gaat.
Geen arbeid, wel loon
Het uitgangspunt bij het niet kunnen verrichten van arbeid is dat een loondoorbetalingsverplichting bestaat. Dit ligt anders wanneer het niet (kunnen) werken in de risicosfeer van de werknemer ligt. Is aan te tonen dat het risico bij de werknemer ligt, dan zal hij vakantiedagen of eventueel onbetaald verlof moeten opnemen indien hij in quarantaine moet.
Quarantaine na bezoek oranje of rood gebied
Momenteel geldt dat reizigers uit oranje gebied bij terugkeer in Nederland een negatieve testuitslag moeten kunnen tonen. Daarnaast is het dringende advies om 10 dagen in quarantaine te gaan. Voor sommige landen met een zeer hoog coronarisico geldt zelfs een quarantaineplicht van 10 dagen. Na 5 dagen kan de quarantaine beëindigd worden met een negatieve test.
De werknemer die er bewust voor kiest om met vakantie te gaan naar een land met code rood of oranje weet dus dat van hem verwacht wordt dat hij na terugkeer in quarantaine gaat. Dit betekent dat hij zijn arbeid niet kan verrichten, tenzij hij kan thuiswerken. Omdat hij dit op voorhand weet, kan gesteld worden dat de oorzaak dat hij zijn arbeid niet verricht in zijn risicosfeer ligt. Het betekent concreet dat de werknemer tijdens de periode van quarantaine geen recht op loon heeft. Hij zal vakantiedagen of onbetaald verlof moeten opnemen.
Oorzaak niet in de risicosfeer van werknemer
Let hierbij wel op dat het moeilijk is te verdedigen dat de reden voor het niet-verrichten van arbeid in de risicosfeer van werknemer ligt indien hij thuis kan werken, maar u dit niet toestaat. Ook een verandering van de situatie tijdens zijn vakantie waardoor hij na terugkeer toch in quarantaine moet (gebied verandert van geel naar oranje of rood), ligt niet in de risicosfeer van de werknemer. U zal dan het loon moeten doorbetalen als de werknemer wegens de quarantaine niet kan werken.
Looninhouding na ziek terugkeren uit een rood of oranje gebied
Een werknemer heeft recht op loondoorbetaling bij ziekte. Dit is onder andere niet zo wanneer de ziekte door de opzet van de werknemer is veroorzaakt. Uit de wetsgeschiedenis blijkt dat de opzet van de werknemer ook daadwerkelijk gericht moet zijn op het ziek worden. Hier zal niet snel sprake van zijn. Hoewel de werknemer een risico neemt door naar een oranje of rood gebied af te reizen, betekent dit niet zonder meer dat de werknemer hierbij de opzet had om ziek te worden.
Nu kan gesteld worden dat de werknemer hoe dan ook tien dagen in quarantaine moest, omdat de werknemer uit een oranje of rood gebied terugreist. Hierbij zijn er twee oorzaken voor het niet-werken: ziekte en quarantaine. De vraag rijst wat de primaire oorzaak van het niet-werken betreft. Het slagen van het betoog dat de primaire oorzaak van het niet-werken de quarantaine is, is zeer gering.
In ieder geval is het voor de werkgever wijs om een intern document op te stellen waarin werknemers dringend worden geadviseerd het reisadvies van de overheid op te volgen. Met vakantie gaan naar een oranje of rood gebied, kan de werkgever niet verbieden. Wel kan de werkgever vooraf laten weten door middel van een intern document dat hij het niet verstandig vindt, mede in het licht van de zorgplicht als werkgever naar het gehele bedrijf.
In het interne document moeten dan ook de consequenties worden opgenomen voor wat er gebeurt als een werknemer tóch met vakantie gaat naar gebieden die oranje of rood zijn. Daarin kan de werkgever vermelden dat het reizen naar een oranje of rood gebied wordt beschouwd als het bewust nemen van risico’s, waarop maatregelen kunnen volgen zoals vakantiedagen inleveren, onbetaald verlof opnemen of looninhouding. Hiermee voldoet de werkgever aan de informatie- en zorgplicht, en het biedt grond voor een verweer die tijdens een eventuele rechtszaak kan worden aangevoerd.
Heeft u als werkgever of werknemer zijnde vragen over dit onderwerp, dan kan Young Law u hierbij zeker helpen. Neem vooral contact met ons op door te bellen naar 085 0654737 of door een e-mail te sturen naar info@younglaw.nl.
